Ngày Lương thực Thế giới và điện ảnh: Khi hình ảnh kể câu chuyện của bữa ăn nhân loại

Ngày Lương thực Thế giới và điện ảnh: Khi hình ảnh kể câu chuyện của bữa ăn nhân loạiHưởng ứng ngày Lương thực Thế Giới 16-10 (Ảnh minh họa)

Ngày 16 tháng 10 hằng năm được Liên Hợp Quốc chọn là Ngày Lương thực Thế giới (World Food Day) – kỷ niệm ngày thành lập Tổ chức Lương Nông Liên Hợp Quốc (FAO) năm 1945.

Ý tưởng này được chính thức thông qua năm 1979, theo đề xuất của đại biểu Hungary tại Hội nghị FAO lần thứ 20. Từ năm 1981 đến nay, FAO mỗi năm đều lựa chọn một chủ đề toàn cầu liên quan đến an ninh lương thực, biến đổi khí hậu, nông nghiệp bền vững và quyền được tiếp cận thực phẩm dinh dưỡng.

Năm 2025, FAO đưa ra chủ đề “Hand in Hand for Better Foods and a Better Future” – “Chung tay vì những thực phẩm tốt hơn, vì một tương lai tốt đẹp hơn”, kêu gọi các quốc gia, doanh nghiệp, nghệ sĩ và cá nhân hợp lực xây dựng hệ thống thực phẩm công bằng, xanh và bền vững.

Ngày Lương thực Thế giới không chỉ là lời nhắc về nạn đói, mà còn là dịp tôn vinh những người làm ra thực phẩm – từ người nông dân, ngư dân, đến những người vận chuyển, chế biến, và sáng tạo nên “bữa ăn của thế giới”.

Khi điện ảnh và hình ảnh hòa nhịp cùng bữa ăn

Nếu ẩm thực là nghệ thuật của vị giác, thì điện ảnh chính là nghệ thuật của cảm xúc. Và khi hai yếu tố này hòa quyện, ta có được những “phim về lương thực” – nơi thức ăn không chỉ để ăn, mà để kể chuyện, để hiểu, để thương.

Là một người Bengal và đã rời Kolkata vài năm trước, có rất ít ngày mà tôi không cảm thấy cơn thèm ăn mãnh liệt — một cảm giác mà văn hóa ẩm thực của Mumbai không bao giờ có thể làm dịu đi. Nhưng với tư cách vừa là người yêu ẩm thực vừa là người yêu điện ảnh, một bộ phim hay về chủ đề ẩm thực có thể phần nào xoa dịu nỗi nhớ ấy.

Khi nhắc đến “phim về ẩm thực”, hầu hết chúng ta đều nghĩ ngay đến Julie & Julia (2009) hay Ratatouille (2007) — những tác phẩm xuất sắc không thể bàn cãi. Tuy nhiên, đây là một thể loại bị đánh giá thấp một cách đáng tiếc. Nếu ta chịu khó vượt ra ngoài những bộ phim nổi tiếng dòng chính, ta sẽ khám phá ra một kho báu thực sự — nơi lưu giữ những câu chuyện tinh tế và xúc cảm đằng sau từng món ăn, từng bữa cơm, từng hành trình nuôi dưỡng.

Những bộ phim về Ẩm thực (Ảnh minh họa)

Những bộ phim ấy – từ Chef (2014), The Lunchbox (2013) cho đến The Hundred-Foot Journey (2014) – đều cho ta thấy lương thực không chỉ là “đồ ăn”, mà còn là ký ức, văn hóa, sự kết nối giữa con người.
Ở đó, mỗi bữa ăn là một “ngôn ngữ điện ảnh” – kể chuyện về tình yêu, gia đình, nỗi cô đơn, và khát vọng sống.

Từ TVC đến shot phim ngắn – khi quảng cáo cũng chạm đến nhân văn

Trong thời đại kỹ thuật số, TVC và phim quảng cáo cũng góp phần mạnh mẽ lan tỏa thông điệp của Ngày Lương thực Thế giới.

Chiến dịch Zero Hunger (Ảnh minh họa)

• Nhiều thương hiệu quốc tế hợp tác cùng FAO và Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) để sản xuất các video mang thông điệp “Zero Hunger” – Không ai bị bỏ lại phía sau.

• Một số chiến dịch tiêu biểu như #WatchHungerStop của Michael Kors, hay các TVC “Stop Food Waste” (Ngừng lãng phí thực phẩm) đều sử dụng hình ảnh điện ảnh – ánh sáng, nhịp cắt, và cảm xúc – để khơi gợi sự đồng cảm hơn là rao giảng.

• Ở Việt Nam, những shot phim quảng cáo về “bữa cơm sum vầy”, “bát cơm sẻ chia”, hay “mùa gặt vàng ấm no” cũng đang dần trở thành biểu tượng truyền thông cho sự trân trọng nguồn lương thực quê hương.

Từ màn ảnh rộng đến TVC ngắn vài giây, điện ảnh đã và đang trở thành tiếng nói mạnh mẽ trong hành trình kêu gọi “ăn có ý thức – sống có trách nhiệm”.

Nhân Ngày Lương thực Thế giới 16/10, mỗi khung hình, mỗi thước phim – dù là trong rạp, trên TV hay mạng xã hội – đều có thể trở thành lời nhắc về sự biết ơn với hạt gạo, giọt nước, và những con người âm thầm nuôi dưỡng thế giới này.